Merhaba yeniden. Bugün Betûl Mardin isimli büyük bir kadından bahsedeceğim. Daha doğrusu, onu dinlemenin bende yarattığı etkiden, sözlerinden ve hissettiklerimden. İsmindeki şapkayla ve soyadıyla çok uğraşı olması öyle yakın geldi ki başta. Çünkü bir yerlerden tanıdık bir dert -adın ne bu u mu ü mü, farklılık- bana. Çok yakın bir yerlerden. :)
Dinlemeye başladığım ilk anda çepeçevre sarıldım ve odağım kilitlendi. Benim gibi ismini önemseyen biri. Aman ne olacak canım öyle demesin ne var demiyor bu kadın.
Küçükken çok fazla dayak yemesi üzerine -bunu yapan İsviçreli dadısıymış- makine kullanımına hitap eden beyin bölgesi zarar görmüş. Araba kullanmak şu yana dursun, telefon bile onun için çok zor olmuş.
İki şeyi vurgulamak istediğini söyledi. Biri çalışmakmış. Ailesinin iki kez dibi gördüğünü ve bu noktalarda çalışmasa ne yapacağını hiç bilmediğini söylüyor.
İkincisi ise bütün bir cümle. Uyandırıcı olmakla beraber keskin bir cümle çok.
Kadın kısmının ne zaman yere batacağı belli değil.
Öyle etkilendim ki. Kadınlar da süperiz falan demedi, bir süs yok. Düşünce kalkabilmek için diyor çalış. Düşmek an meselesi. Süssüz sadece ve net bir cümle. Saldırısız bir gerçek.
Mısır’da arazileri varmış, bir kararla elinden gitmiş mesela. Bir anda. Bu elbette maddi bir örnek. Dahaları?
Kadın kısmının ne zaman yere batacağı belli değil, kenarda köşede mesleğiniz yapabileceğiniz bir şeyiniz olsun, diyor.
İçerisinde bulunduğu işten başka yere yönelirken, “Ama tabii gene ben. Durmuyorum ki yerimde. Dursana abi, hayır duramam.” diye bahsediyor. Magazin adına üç sene çalıştıktan sonra ise tepkisi Sıkıldım, çocuğum var benim. :)
Radyodan teklif aldım. A a, ne hoş. Hiç hayatımda yapmamışım program. Radyoya girdim.
Stajı ortada bırakıyorsun lüzumu yok sana. Nasıl? Ohh. Ben başladım kendimi beğenmeye.
Tiyatro, sahne. Dayanamıyorum ki. Tiyatrolar, piyesler koyuyoruz, canlı. Adam unutursa bittik.
“Biz neden Türkiye’de de kuma gömülmüş yaşıyoruz?”
“Bütün zorluklar benim için bir kamçı, kırbaç oldu, hep daha çok çalıştım.”
Anlatamam size, nasıl mesudum. Ve bu böyle gitti gitti gitti gitti, birdenbire geldi kafama bir laf. Burada iyiyim ama dışarıda iyi miyim? Acaba ben bunu Londra’da yapabilir miyim?
Bunlar da konuşmasından hoşuma giden bazı başka parçalar. Sürekli kendini ilerletmenin, bir adımı daha zorlamanın bir hayata işlenmiş halini dinlemekti bu. Sonra duraksayıp şöyle ekledi, bunları yaparken servis gibi sunulmadığına benzer bir ifade kullandı. Kovulmalardan yanlış anlaşıldığı insanlara… Ama bunlara dair gücü üçündeki güneşle bulmuş. Hani insanın içinde Güneş gibi bir şey var ya diyor, onu takip ederek yürüyorum. O Güneş başka başarılarda ısıtırken, diğer kötülükleri nasıl yakıp yolda engel olmaktan eritiyor zor da olsa.
Sonra yine yeterli değil diyor. İstanbul’a kendisinin tabiriyle “düdük gibi” gelecek bir cesaret kadını burada da durmamış ki. Ailesinden uzakta kalmamak için İstanbul’a dönmek istemiş, durmak için değil. “Halkla ilişkiler”in adı, İngiltere’si, Hong Kong’u… Neler neler.
Aldığı bir tavsiye üzerine iki soru sorması toplantıda. Bir sor, sonra bir tane daha patlat diyor İngiliz adam. Üçüncüyü sorma ama. Kadın gene sordu derler. O kadar küçük ve hassas detaylar ki… Ve bunu yapıyor da sahiden, sonrasında da insanlar global çapta halkla ilişkiler bazında onu Mother diye çağırıyorlar.
ANNE.
Konuşmasını kendisi için en önemli iki şeyi söylerek bitirdi, vatanı ve mesleği.
Müthiş bir üretkenlik ve bahanesizlik gördüm. İstemek ve güneşi takip etmek. Bahsettiğim konuşma 85 yaşındayken. Şimdi 96 yaşında Betûl Mardin.
İlham olmak, uzaktan dokunmak demek bu olsa gerek. Yaşadığı ömrün çeyreğini bile yaşamamış bir insan olarak bu gayret ve katkıyı, çok yönlülüğü, şikayet değil söz etmeyi biraz olsun alabilsem çeyreğini olabilsem keşke hayal ederim.
Ben müthiş etkilendim. Herkesin ve herkesin dinlemesini, hatta bir kez dinlemesini, sonra ikinciye paslar silinip anlamasını çok isterim. Umarım kendim de düşsem de yere batmam, büyüyerek kadınlar olarak da batmayız. Kadın kısmının ne zaman yere batacağı belli değil.
Düşmeden olmaz elbet ama hep er ya da geç kalkabilerek devam etmeye…
İlham ve güç kaynağı Betûl Mardin için. Büyük hayranlık ve teşekkürle.
(Bahsettiğim konuşma: Youtube’da herkesin erişimine açık.
TEDx Talks — Engelleri Avantaja Çevirin:Betul Mardin at TEDxAnkaraCitadel)
#kadın #ilham #insan #mücadele #yapmak #gerçekten #yaşamak
